خودستایی‌های آموزنده در اشعار ناصرخسرو قبادیانی

Authors: not saved
Abstract:

خودستایی از مضامین پر اهمیت شعر فارسی است که در آثار شاعرانی که در ادوار گوناگون حیات ادبی ایران می‌زیسته‌اند جلوه‌گر شده است. این شاعران با ذهنیت های منحصر به فرد و تحت تأثیر محیط به مضمون‌آفرینی های بدیع در زمینة خودستایی دست یازیده‌اند و از این مهم در جهت دستیابی به اهداف خود سود جسته‌اند. خودستایی ممکن است ارزش تعلیمی داشته باشد، بدین صورت که شاعر خود را الگوی هر خصیصه اخلاقی نشان دهد تا از این طریق به جلوه دادن ارزش‌های والایی که می‌خواسته است به ضمیر خواننده القا کند بپردازد و با تشویق و تحریض مخاطب به این صفات، حرکت به سمت زندگی متعالی را برای او ممکن سازد. ناصرخسرو قبادیانی، شاعر قرن پنجم، در زمینة سرودن خودستایی‌های آموزنده در شعر فارسی جایگاه ویژه‌ای دارد. او خود را به سبب هنر سخنوری، فضل و همت والا می‌ستاید و از دیگران برتر می‌داند. در این جستار، کوشش می‌شود به بررسی ماهیت خودستایی و انگیزه‌های آن و معرفی اجمالی زندگی و شعر ناصرخسرو پرداخته شود و سپس با تأمل در انواع خودستایی‌های هدفمند اخلاقی و تعلیمی در شعر او، وجوه شخصیتی و افکار این شاعر بلند مرتبه روشن گردد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل« رویکرد روشنفکری» در اشعار ناصرخسرو قبادیانی

این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه­ای به تبیین مؤلفه­های  جنبش خردگرای ایرانی-شعوبیه- و مفهوم روشنفکری می­پردازد و در پی پاسخ به این پرسش­هاست: رویکرد روشنفکری ناصرخسرو چگونه صورت­بندی می­شود و اندیشه­های او در دیوان قصاید تا چه اندازه با جنبش فکری شعوبیه نزدیک است؟ و شیوه ایفای نقش روشنفکری ناصرخسرو در زمینه­ی تاریخ سیاسی – اجتماعی ایران آن روزگار چگونه است؟ رویکرد ر...

full text

بازتاب رنج در اشعار ناصرخسرو قبادیانی

رنج، به عنوان یکی از وجوه برجسته¬ی زندگی بشری، از جمله مسائلی است که هر انسانی در زندگی خویش با آن روبرو می شود. این مقولۀ بسیار پیچیده در ادبیات، انعکاس ویژه¬ای یافته و به جرأت می¬توان گفت که در کمتر اثری، آن نمود نیافته است. ناصرخسرو، شاعر حکیم و فیلسوف نامی قرن پنجم نیز نه تنها از این امر مستثنی نبوده، بلکه رنج در اشعارش بازتاب ویژه¬ای یافته است، و این شاخصه را می¬توان در محتوا، وزن، واژگان ...

شرح قصیدۀ نخست دیوان ناصرخسرو قبادیانی

قصیدۀ نخست دیوان ناصرخسرو قبادیانی مهم‌ترین سرودۀ فلسفی دیوان اوست. او در این چکامه برخی از بنیادی‌ترین اصول تفکر خود را مانند یکی از حکیمان اسماعیلی، گاه به شکل پرسش و گاه اخبار، به نظم آورده ‌است. اگرچه بر این قصیده شروحی نگاشته‌اند، هنوز می‌توان دربارۀ آن سخن گفت. روش شرح در این مقاله بر استناد به آثار منثور فلسفی خودِ حکیم استوار است. نخست ابیات و آنگاه شرح و تفسیر هر بیت در ذیل آن آورده ‌شد...

full text

بررسی صحّت انتساب خوان‌الاخوان به ناصرخسرو قبادیانی

حکیم ناصرخسرو قبادیانی مروزی از شاعران و نویسندگان بزرگ فارسی در سدۀ چهارم و پنجم هجری است. از ناصرخسرو آثار نثر و نظمی برجای­مانده که همۀ آنها را برای ترویج و نشر تعالیم و عقاید اسماعیلیّه نگاشته است. به دلیل اینکه در گذر زمان آثار بسیاری به اشتباه به ناصرخسرو انتساب یافته، در صحّت انتساب بعضی از آثار مسلّم او نیز در سدۀ اخیر تردیدهایی راه یافته است. یکی از این آثار، خوان‌الاخوان است که در آن در ...

full text

بررسی افکار سیاسی- انتقادی ناصرخسرو قبادیانی

ناصرخسرو اصیل ترین شخصیت ادبی قرن پنجم هجری است. او به گفتۀ خودش تا حدود چهل و سه سالگی دبیر پیشه و متصرف در اموال و اعمال سلطانی بوده و زندگی توأم با عیش و رفاهی داشته است. در این هنگام در افکارش تغییری حاصل می شود و تصمیم به سفر حج می گیرد، و سفر هفت ساله ای را به سوی دیار مغرب می آغازد، که در اثنای آن چهار بار حج می گذارد و ایران و ارمنستان و شام و مصر و تونس و سودان و جزیره العرب را سیاحت م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 20

pages  1- 34

publication date 2014-03-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023